طرز تهیه دِشو حِلوا
شیره‌ی خرمالو ( خِروِندی ) را داخل دیگ بریزید و آن را روی اجاق قرار دهید تا شیره با شعله‌ی ملایم قوام بیاید. بعد کنجد بو داده را به آن اضافه کنید و آن را به هم بزنید. سپس آن را داخل یک سینی که از قبل چربش کرده‌اید بریزید و با وردنه آن را پهن کنید و با سلیقه‌ی خودتان آن را به اشکال مختلف برش بزنید و نوش جان کنید.
نکته : در هنگام اضافه کردن کنجد می‌توانید مقداری گردو به آن اضافه کنید تا خوشمزه‌تر شود.
📷📝 دوستعلی علیخانی
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرامی بنافت بپیوندید
تقدیم به اونایی که : بِصتا،بِصتا دنیا بِمونه. بِصتا،بِصتا زندگی که نا،زنده بَموندِستِنه. بِصتا، بِصتا منتطر هَسنه که دنیا جه بورِن.
بِصتا بِصتا پا بِشتِمه به دِنیا
بِصتا بِصتا کَشمبه درد و بِلا
کار هاکِردِمه تا زنده بَموندِم
بِصتا بِصتا دنیا جه وومبه جِدا
ترجمه فارسی
تقدیم به کسانی که: در سکوت و بی‌خبری به دنیا آمدند. در سکوت و بی‌خبری زنده ماندند، امّا زندگی نکردند. در سکوت و بی‌خبری منتظرند از این دنیا کوچ کنند.
در سکوت و بی‌خبری به دنیا آمدم
در سکوت مشکلات را تحمل می‌کنم
کار کردم تا به حیاتم ادامه دهم اما زندگی نکردم
در سکوت و بی‌خبری از دنیا کوچ خواهم کرد
دوستعلی علیخانی / مهر نود و هفت
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرامی بنافت بپیوندید
مسیر راه‌آهن تهران- شمال بی‌شک زیباترین مسیر ریلی ایران است. مسیری پر پیچ و خم که از میان رشته‌کوه البرز و از روی پل‌های تاریخی ورسک و سه خط طلا می‌گذرد و به جنگل‌های شمال می‌رسد. چشم‌اندازهای زیبا و تنوع مناظر این مسیر واقعا بی‌نظیر است. این مسیر 95 تونل دارد و 27 کیلومتر از مسیرش، از میان تونل‌ها می‌گذرد.
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرامی بنافت بپیوندید
🌹 تقدیم به سربازان وطنم ایران 🌹
وطِن ته دِشمِن ره اِیارمه خونِش
وِشونِّ رَم دِمبه با تیرِ آرِش
تِره مُخبِرِمه، کِمبه سینه سو
پامال نِلمه بَوو خونِ سیاوِش
ترجمه فارسی
وطنم، دشمنانت را به لرزه در می‌آورم
آنان را با تیر و کمان آرش فراری می‌دهم
از تو مواظبت می‌کنم، حتی با سینه‌خیز رفتن
نمی‌گذارم خون سیاوش پایمال شود
دوستعلی علیخانی / آبان نود و هفت
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرامی بنافت بپیوندید
قله‌ی تمام صخره‌ای کیجا قلعه / ساری،دودانگه، بنافت
چِکِل دیگه سِروش ندارنه.
اَتّا جیک زَن هِم وِنه پَهلی پی‌دا نَوونه.
مِن هَستما و چِکِل، هر دِتا تینارِمی.
آیا بِتومبه پنجه بَزِنم و وِنه تَن و په جه لو بورم.
آیا بِتومبه شه ره وِنه کَشه بَرِسِندِم و هر دِتا آروم و قرار بَیریم.
آیا بِتومبه وِنسته گوش‌مَجی بارم و وِنه تِک ره مَشتِ خنده بَوینِم.
وِنا قبول هاکنم که مه قِت کم بَیّه، امّا مِن شه تِلاش ره کِمبه.
نویسنده : دوستعلی علیخانی / آبان نود و هفت
بامِشی از ترکیب دِتا کلمه‌ی بام + شی درست بَییه.
تا اونجه که مره یاد اِنه اهالی بنافت محصولاتی مثل گندم ، جو ،دونه، قند و چایی و چیزای دیگه ره شه خِنه‌ی بوم اِشتنه. بخاطر اینکه از شَرّ گَل در اَمون بَموندِن و وِشونه محصولات ره نَخِره معمولا شه خِنه اتّا بامشی داشتِنه تا بِتونه گَل‌ها را شکار هاکِنه.
چون بامشی اکثر وَقتا بوم پشت دَیّه و بوم شییه، همین وِسته وِنه نوم ره بامشی بِشتِنه.
توضیحات :
بامشی = گربه
دونه = برنج
بوم = بام
خنه = خانه
گَل = موش
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرامی بنافت بپیوندید
🐑طرز تهیه پنیر به صورت سنتی در دهستان بنافت 🐏
دامداران دهستان بنافت شیر گوسفند را روی اجاق می‌گذارند زمانی که شیر ولرم یا نیمه گرم شد آن را از روی اجاق برمی‌دارند و مقداری مایع پنیر به آن اضافه می‌کنند سپس روی آن را با یک پارچه‌ای ضخیم می‌پوشانند تا گرم بماند. بعد از یک ساعت شیر داخل دیک سفت می‌شود و به صورت ژله‌ای مانند در می‌آید. بعد آن را داخل پارچه‌ای نازک و تمیز می‌ریزند و گره محکمی زده و در مکانی مناسب آویزان می‌کنند تا آب آن خارج شود.
وقتی که آب آن بطور کامل خارج شد گره‌ی پارچه را باز کرده و قالب پنیر را با چاقو به ابعادکوچک نصف می‌کنند و داخل ظرف حاوی آب و نمک قرار می‌ریزند و به مرور زمان استفاده می‌کنند. یا آن را چنگ زده و با مقداری نمک مخلوط می‌کنند و داخل خیک ( پوست بره یا بزغاله) می‌ریزند و برای مدت زمان طولانی استفاده می‌کنند.
🐑پنیری که در دهستان بنافت مخصوصا در مراتع بندبن، گلرد و اوپرت تهیه می‌شود بواسطه مصرف انواع و اقسام گیاهان معطر توسط دام‌ها دارای خاصیت دارویی بالایی می‌باشد و هم از لحاظ عطر و طعم از کیفیتی مطلوبی برخوردار است. ( مخصوصا پنیر خیکی )
🐏خواص پنیر 🐑
🐑 منبع خوبی از پروتئین، کلسیم و فسفر می باشد
🐑 دارای ویتامین های A و B است
🐑کسانی که در اثر کار زیاد خسته می شوند و کسانی که ضعیف هستند باید پنیر بخورند زیرا پنیر به دلیل داشتن فسفر برای این دسته از افراد مفید است.
🐑 کسانی که بیماری دیابت دارند می توانند پنیر بخورند زیرا پنیر مواد قندی ندارد.
🐑پنیر برای چه کسانی ضرر دارد 🐏
🐏 کسانی که چربی خون دارند
🐏 مبتلایان به ورم کبد و کیسه صفرا
🐏 کسانی که سابقه بیماری قلبی دارند زیرا پنیر دارای نمک و چربی اشباع بوده وموجب تشدید بیماری می‌شود.
نویسنده : دوستعلی علیخانی
پَئیز بِمو مِره سَر بِشتی بوردی
زَرین و سارو ره دست بَیتی بوردی
مِره باتی خوامبه بَووشِم شهری
خالِک گوک ره تَپی جه نَیتی بوردی
ترجمه لغات:
پئیز= پاییز
مره = مرا
زرین = گاو قرمز رنگ
سارو = گاو پیشانی سفید
خالک گوک = گوساله کوچک
تپی = بستن ، زمانی که می‌خواهند گاو را بدوشند هنگام دوشیدن گاو گوساله را با طناب به دست گاو می‌بندند تا گاو مادر در کنار بچه‌اش آرام بگیر‌د و راحتتر دوشیده شود.
دوستعلی علیخانی / آبان نود و هفت
فلج هاکِرده مَردِم ره گرونی
سفره او بورده، اَرمونِ اَرزونی
روز و شو تَجِنّه، جیف هسته خالی
دیگه بورده قدیمِ مِهروونی
ترجمه فارسی
گرانی مردم را فلج و درمانده کرده است
سفره‌ی مردم کوچک شد و همه آرزوی ارزانی را دارند
روز و شب کار می‌کنند امّا جیب‌شان خالی است
دیگر از لطف و مهربانی گذشته خبری نیست
دوستعلی علیخانی / آبان نود و هفت
پادنگ ابزاری چوبی بود که به وسیله آن ، شلتوک را به برنج سفید تبدیل می کردند.این ابزار توسط نجاران محلی ساخته می شد و برای ساخت آن دو قطعه چوب بزرگ ( عموما تنه درخت ) و چند قطعه آهنی لازم بود .
بدنه اصلی پادنگ ، یک قطعه الوار به ابعاد حدود 20 در 20 و به طول 2 متر بود که معمولا از تنه درخت می تراشیدند. قطعه کوچکتر که به« پادنگ کله » معروف بود به صورت استوانه ای به قطر حدود 15 سانتی متر و به بلندی 40 تا50 سانتی متر می بریدند و یک سر آن را به صورت زبانه در می آوردند تا در شکاف پادنگ فرو رفته و با میخ چوبی محکم می‌کردند . سر دیگر پادنگ کله ، محل نصب قسمتهای فلزی ( تونکه و دندانهای پادنگ ) بود .
تونکه حلقه ای آهنی به پهنای 5 تا 10 سانتی متر و به قطر حدود 15 سانتی متر بود که بر روی سر آزاد پادنگ کله نصب می شد به طوری که چوب در حلقه آهنی قرار گیرد.تونکه از ساییده شدن پادنگ کله به وسیله شلتوک جلوگیری می کرد.
دندانها، به تعداد 7 عدد در هر پادنگ استفاده می شد. دندانها، میخ آهنی مخصوصی بودند که توسط آهنگران محلی ساخته می شد و یک سر آن را تیزتر می ساختند تا در چوب پادنگ کله فرو رود و سر دیگر که حدود 10 سانتی متر بیرون می ماند، فرم مخصوص و آج دار داشت تا پوست شلتوک را بخراشد .
برای نصب پادنگ در محل پادنگ سر ( اتاقک مخصوص پادنگ با کف و دیوار گل کاری شده و صاف ) ، ابتدا دو قطعه چوب (معمولا قسمتی از تنه درخت ) به قطر 15 تا 20 سانتی متر را به فاصله 30 سانتی متر از هم در زمین فرو می کردند و روی آنها شیاری برای قرار گرفتن چوب عرضی پادنگ ایجاد می کردند . بر پهلوی چوب اصلی پادنگ به فاصله 120 سانتی متر از پادنگ کله، سوراخی به قطر تقریبی 5 سانتی مترایجاد می کردند که چوبی استوانه ای به قطر 5 تا6 سانتی متر وبه طول 50 سانتی متر در آن فرو می کردند که به صورت ثابت و بی حرکت بماند واز هر طرف 15 تا20 سانتی متربیرون باشد .
پادنگ را با چوب عرضی ، بر روی دو پایه شیار دار قرار می دادند . دندانهای پادنگ روی زمین می ماند و برای بلند کردن ، با پا قسمت عقب را فشار می دادند . یعنی پادنگ زن روی پادنگ می ایستاد ، به طوری که یک پایش روی یکی از پایه ها و پای دیگرش در قسمت انتهایی پادنگ قرار داشت . برای حفظ تعادل ، دستگیره ای چوبی را با دو چوب بلند ، به زمین ثابت می کردند .
در محلی که دندانهای پادنگ فرود می آمد، چاله ای با گل ایجاد می کردند که لبه های بلندی داشت .
شلتوک را به مقدار لازم در" پادنگ چاله " می ریختند و پادنگ زن با زور پا و تکیه به دستگیره ، قسمت جلویی پادنگ را بلند می کرد و با جا به جایی خود و قرار گرفتن روی پایه های ثابت ، قسمت جلویی پادنگ ، با دندانهایش بر روی شلتوک درون چاله کوبیده می شد . گاهی برای وارد کردن ضربه ای شدید تر به قسمت جلویی پادنگ ، طنابی بسته می شد و پسر بچه ای در موقع فرود ، طناب را می کشید و به فرود پادنگ کمک می کرد . با تکرار این عمل ، پوست از شلتوک جدا شده و برنج سفید به دست می آمد
برای پاک سازی برنج از پوسته‌های ریز ، معمولا زنان با استفاده از « دونه پاج » ( سینی چوبی ) اقدام به پاکسازی برنج از پوسته‌های ریز شلتوک می‌کردند.
ساختار و اجزای مختلف پادنگ
جهت مشاهده تصویر در سایز بزرگ روی آن کلیک کنید
تقدیم به مادران روستایی که در کنار رسیدگی به امورات منزل، به عشق خانواده پا فراتر نهاده و کار مردانه انجام می‌دهند.
مره آرزوئه صواحی خو
شه وچون بزنم من سر و سو
اتا لینگ صحرا و اتا لینگ خنه
خستومه اما باز کمبه دو به دو
ترجمه فارسی
خواب شیرین صبح، برایم دست نیافتی است
زیرا باید به امورات خانه و بچه‌هایم رسیدگی کنم
نصف وجودم در صحرا و نصف دیگر آن در خانه است
از بس کار کردم خسته شدم اما باز هم بدو بدو کار می‌کنم
دوستعلی علیخانی / آبان نود و هفت
سفر ناتمام من به ارتفاعات ۲۸۰۰ متری درازنو به سرانجام رسید.
عید نوروز سال نود و دو مسیر جاده درازنو واقع در شهرستان کردکوی را در پیش گرفتیم، به دلیل برف زیاد در پنج کیلومتری روستای درازنو مجبور به بازگشت شدیم. اما سرانجام در روز دوم آبان نود و هفت موقعیتی فراهم شد تا این مسیر زیبا و تماشایی را، آن هم در زمان برگ ریزان طی کنیم.
روستای درازنو در چهل کیلومتری شهر کردکوی بر فراز کوه صخره‌ای، جنگلی واقع شده است. جاده آسفالت می‌باشد. درختان تنومند دو طرف جاده را احاطه کرده‌اند و زیبایی وصف ناپذیری را به آن داده بودند. چشمانمان غرق زیبایی‌های مسیر شده بود و به همین دلیل پیچ و خم های بسیار زیاد و سربالایی تند و تیز راه را کمتر حس کردیم.
صدای شکستن برگ‌های رنگارنگ و خشکیده زیر چرخ‌های اتومبیل سمفونی خاصی را ایجاد کرده بود درختان با قلم مو خودشان را با رنگ‌های زرد و سرخ و نارنجی نقاشی کرده بودند و آرامش خاصی به ما می‌دادند.
بعد از طی مسافتی، ناگهان روستای درازنو در مقابل‌مان ظاهر شد. اتومبیل را بر فراز تپه‌ا‌ی در انتهای روستا متوقف کردم با منظره‌ای زیبا از کوه، جنگل، دشت و دریا مواجه شدیم. چندین شهر و ده‌ها روستا و دریای زیبای مازندران زیر پای‌هایمان بودند. حال تصور کنید دیدن این مناظر در شب چه صفایی دارد.
بعد از مدتی استراحت و لذت بردن از مناظر اطراف به سمت ارتفاعات درازنو در مسیر جاده خاکیِ دکل صدا و سیما که بر روی خط‌الراس ارتفاعات درازنو قرار گرفته است، حرکت کردیم. وقتی بر فراز خط‌الراس رسیدیم با دنیای جدیدی مواجه شدیم پوشش گیاهان عوض شد و به جای جنگل انبوه با جنگلی تنک روبرو شدیم که بستر آن را ارس‌های خوابیده و گون‌ها تشکیل داده بودند.
در سوی دیگر کوه‌های خالی از درخت و صاف قابل رویت بودند که منتهی به شهرهای کویری دامغان و شاهرود می‌شوند.
در انتهای مسیر با دیدن درختان و پوشش گیاهی سوخته روبرو شدیم که موجب آزار روحمان شد. نمی‌دانم این آتش‌سوزی در اثر صاعقه بوده یا انسان در آن دخالتی داشته است. در هر صورت آخر این سفر ناراحت کننده بود.
جاده درازنو واقع در شهرستان کردکوی
عکس‌های بیشتر را در کانال بنافت ببینید
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرامی بنافت بپیوندید
🌻 گستره جغرافیایی بخش دودانگه، از گذشته تاکنون 🌻
بخش دودانگه یکی از بخش های شش گانه شهرستان ساری است که با مرکز استان 65 کیلومتر از طریق جاده ساری – تاکام – فریم فاصله دارد.
این بخش کوهستانی در حال حاضر دارای 56 آبادی (روستا) است مرکز آن شهر فریم (محمدآباد، قلقل سابق) است .
دودانگه را قدیمی ها به نام هزار جریب یا هزار گریب می شناختند . این ناحیه را پریم کهن می دانستند .(منطقه و مکانی خوش آب و هوا و جای دل انگیز که در سال 450 هجری قمری با ورود اعراب پریم کهن به فریم تغییر نام یافت ).
گستره جغرافیایی این ناحیه محدود به 56 آبادی فعلی نبود، بلکه حدود آن تا دهستان تویه و دروار و فولاد محله و آبادی هایی چون آسران رستاق ، افتر ، بشم ، خطیر کوه و اساس می رسید .
بخشی از آبادی های چهاردانگه واقع در دهستان نرم آب دو سر جزو خاک دودانگه بودند . روستاهایی چون سنام ، ایلال ، سعید آباد ، عقه خیل ، تیلک ، آتنی ، بندبن ، سیاوش کلا، آغوزگله ، واوسر ، میر افضل ، قلعه ، بالاده ، زکریا کلا ، کمرکلا ، لالا ، سنگ چشمه و خلرد که در اوایل دهه 1360 هجری شمسی از این بخش منتزع شدند .
همچنین تعدادی از روستاهای این بخش همچون آبکسر ، پرویج آباد ، لولت ، پلسک و افراچال نیز به تدریج از حدود اربعه آن خارج شدند و به بخش تازه تأسیس کلیجان رستاق ملحق شدند .
انتزاع روستای افراچال به بخش کلیجان رستاق در سال 1382 را یکی از زیان بارترین اتفاقات بخش دودانگه نامیده اند، چرا که پیشانی و نگین این بخش تاریخی سد شهید رجائی (مشرف بر تنگه سلیمان بر روی رودخانه شیرین رود) به عنوان یکی از شریان های حیاتی دودانگه جدا شد.
در ادامه جدایی آبادی های این بخش تاریخی روستاهایی چون چاشم ، هیکوه ، تمام ، تلاجیم ، فینسک ، پرور ، سرخ ده ، ملاده ، شلی ، رودبارک ، کاورد و کالیم از سال 1361 منتزع و به بخش شهمیرزاد استان سمنان ملحق شدند .
🍀 اکنون بخش دودانگه دارای دو دهستان به نام بنافت به مرکزیت روستای سنگده و دهستان فریم به مرکزیت شهر فریم می‌باشد.
🍀 روستاهای دهستان بنافت عبارتند از : ولیک بن ، سودکلا ، دادوکلا ، ولیک چال ، جورجاده ، جیجاد ، پاجی ، میانا ، سنگده ، درزی کلا و وزملا
🍀 روستاهای دهستان فریم عبارتند از : کلیج کلا ، بالا رسکت ، پایین رسکت ، کندلک ، بیشه کلا ، شلیمک ، پاشاکلا ، امامزاده علی (شلیمک) ، قارن سرا ، کتریم ، بالامرگاب ، پایین مرگاب ، تلاوک ، استخرسر ، مجی ، پهندر ، شهر فریم (محمدآباد و قلقل سابق) ، واودره ، جعفرکلا ، کلامک ، مته کلا، خوش رودبار ، خوش نشان ، پایین سیاهدشت ، بالا سیاهدشت ، برارده ، ورمزآباد ، دینه سر، علی آباد ، انگفام ، سرکام ، مولا ، کرسب ، مسکوپا ، کرچا ، شلدره ، امامزاده علی (شلدره ) ، پارتکلا ، خرم آباد (دینه سر)،جعفرآباد ، دامادکلا ، دومیرکلا ، تلارم و پرکوه .
اقتباس از مقاله حسین برزگر ولیک‌چالی / مدرس دانشگاه و روزنامه‌نگار
مازندران / ساری / آببندان روستای دینک
نماشونه، مه دل ندارنه قرار
ونگ و وا هاکنم شه جانِ برار
برار وا دکون لَله، بزن پنجه
بخوندم کتولی غم هادم فرار
ترجمه فارسی
دلم در غروب آفتاب گرفته و آرام نیست
برادر عزیزم را صدا بزنم
تا با انگشتانش و باد دهنش نی بنوازد
من هم کتولی بخوانم تا غم را فراری دهم
دوستعلی علیخانی / مهر نود و هفت
سگ هار ره بَدی راه ره هاده رَد
زِزِم کِلی چو دَخی ویندی ته بَد
با نِفَهم ته نَکون کِلام کلمه
سَر‌ِفرصِت وِنه راه ره هاکون سَد
ترجمه فارسی
سگ هار را دیدی مسیرت را عوض کن
اگر داخل لانه زنبور چوب فرو کنی نیش می‌خوری
با آدم نفهم بگو مگو نکن
در زمان مناسب سد راهش شو (با او برخورد کن)
دوستعلی علیخانی / مهر نود و هفت
