بنافت

بایگانی
آخرین مطالب
پربیننده ترین مطالب

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «لاک» ثبت شده است

صنایع دستی چوبی (خانگی)

به دلیل در دسترس بودن جنگل در گذشته اهالی بنافت از چوب استفاده های متعددی می کردند و نیازهای خودشان را ازطریق صنعت چوب برآورده می کردند و با آن وسایل متعدد و گوناگونی درست می کردند از جمله این وسایل می توان به موارد زیراشاره کرد.

قاشق چوبی (کچه) ، ملاقه چوبی (کترا) ، لگن چوبی بزرگ(لاک) ، لگن چوبی کوچک (لاک چه) ، پارچ چوبی بزرگ (جوله) ، پارچ چوبی کوچک(تاکل ) ، کاسه چوبی دسته دار (کلز ) ، تلم ، ترازو (قپون ) ، حوضچه چوبی (نو) ، شانه ی سر،وردنه (نون کر)، تخته نان (نون ساز) و ... برای درست کردن هر کدام از این وسایل از چوب درختان متعددی استفاده می کردند و برای این کار دلایل خاصی داشته اند. برای درست کردن کترا و کچه ازچوب شمشاد – لاک و لاک چه از چوب توسکا و افرا – جوله ،تاکل و کلزازچوب ملچ ونمدار– تلم از چوب راش استفاده می کردند.

ساخت صنایع دستی چوبی

تبر (تور) ، اره (هره) ، انواع سوهان ، جوله تاش ، تیشه راست ، تیشه کج( ماتکل یا ول تاشه) ، تیغه (رگ) ، نقشه کش یا درفش ، قلم (اسکنه ) ، سیخ آهنی (میل سخ)

تلم

تنه درختانی مانند راش را از وسط به دو قسمت مساوی برش می دادند سپس داخل آن را به وسیله تبر و تیشه خالی می کردند. و به وسیله تیغه (رگ) صاف و صیقل می دادند و در بین دو نیمه پارچه ای قرار می دادند تا در هنگام کار (تلم زدن) دوغ از آن خارج نشود. بعد دو نیمه را به هم وصل می کردند و به وسیله شاخه های ترد و نازک درختان ریسمان (شل) درست می کردند و دور تلم را درفواصل متعدد محکم می بستند. داخل آن چوبی نازک که انتهای آن چهارپره داشت قرارمی دادند (پر) و درقسمت انتهایی تلم سوراخی ایجاد می کردند و به وسیله یک قطعه چوب (تلم کر) آن را می بستند.

نحوه ی کار با تلم

ماست را داخل تلم می ریختند و به وسیله چوب (پر) داخل آن با حرکات موزون و ضربات متعدد ماست را به دوغ تبدیل کرده و کره را از آن جدا می کردند. چوبی که در سوراخ انتهایی تلم بود را برداشته و دوغ را داخل کیسه می ریختند و آن را روی چوبی ( دو نپار) قرار می دادند روی کیسه تخته سنگ بزرگی قرار می دادند تا آب از آن خارج شود بعد از خارج شدن آب از کیسه دوغ چکیده را کشک می زدنند.

لاک (لگن چوبی)

به وسیله تبر و تیشه کنده ی درخت توسکا یا افرا را به شکل دایره درمی آوردند سپس به وسیله تیشه وسط آن را خالی یا گود می کردند. با تیغه (رگ) آن را صاف می کردند و با درفش یا نقشه کش قسمت بیرونی لاک را نقش های متنوع و گوناگونی می زدند. در خاتمه روی آن را روغن می مالیدند تا ترک نخورد سپس آن را مورد استفاده قرار می دادند.

ازآقای مراد حیدرزاده به خاطرارائه اطلاعات نهایت تشکر را دارم.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ خرداد ۹۴ ، ۱۶:۲۴
دوستعلی علیخانی