🌻 گستره جغرافیایی بخش دودانگه، از گذشته تاکنون 🌻
بخش دودانگه یکی از بخش های شش گانه شهرستان ساری است که با مرکز استان 65 کیلومتر از طریق جاده ساری – تاکام – فریم فاصله دارد.
این بخش کوهستانی در حال حاضر دارای 56 آبادی (روستا) است مرکز آن شهر فریم (محمدآباد، قلقل سابق) است .
دودانگه را قدیمی ها به نام هزار جریب یا هزار گریب می شناختند . این ناحیه را پریم کهن می دانستند .(منطقه و مکانی خوش آب و هوا و جای دل انگیز که در سال 450 هجری قمری با ورود اعراب پریم کهن به فریم تغییر نام یافت ).
گستره جغرافیایی این ناحیه محدود به 56 آبادی فعلی نبود، بلکه حدود آن تا دهستان تویه و دروار و فولاد محله و آبادی هایی چون آسران رستاق ، افتر ، بشم ، خطیر کوه و اساس می رسید .
بخشی از آبادی های چهاردانگه واقع در دهستان نرم آب دو سر جزو خاک دودانگه بودند . روستاهایی چون سنام ، ایلال ، سعید آباد ، عقه خیل ، تیلک ، آتنی ، بندبن ، سیاوش کلا، آغوزگله ، واوسر ، میر افضل ، قلعه ، بالاده ، زکریا کلا ، کمرکلا ، لالا ، سنگ چشمه و خلرد که در اوایل دهه 1360 هجری شمسی از این بخش منتزع شدند .
همچنین تعدادی از روستاهای این بخش همچون آبکسر ، پرویج آباد ، لولت ، پلسک و افراچال نیز به تدریج از حدود اربعه آن خارج شدند و به بخش تازه تأسیس کلیجان رستاق ملحق شدند .
انتزاع روستای افراچال به بخش کلیجان رستاق در سال 1382 را یکی از زیان بارترین اتفاقات بخش دودانگه نامیده اند، چرا که پیشانی و نگین این بخش تاریخی سد شهید رجائی (مشرف بر تنگه سلیمان بر روی رودخانه شیرین رود) به عنوان یکی از شریان های حیاتی دودانگه جدا شد.
در ادامه جدایی آبادی های این بخش تاریخی روستاهایی چون چاشم ، هیکوه ، تمام ، تلاجیم ، فینسک ، پرور ، سرخ ده ، ملاده ، شلی ، رودبارک ، کاورد و کالیم از سال 1361 منتزع و به بخش شهمیرزاد استان سمنان ملحق شدند .
🍀 اکنون بخش دودانگه دارای دو دهستان به نام بنافت به مرکزیت روستای سنگده و دهستان فریم به مرکزیت شهر فریم می‌باشد.
🍀 روستاهای دهستان بنافت عبارتند از : ولیک بن ، سودکلا ، دادوکلا ، ولیک چال ، جورجاده ، جیجاد ، پاجی ، میانا ، سنگده ، درزی کلا و وزملا
🍀 روستاهای دهستان فریم عبارتند از : کلیج کلا ، بالا رسکت ، پایین رسکت ، کندلک ، بیشه کلا ، شلیمک ، پاشاکلا ، امامزاده علی (شلیمک) ، قارن سرا ، کتریم ، بالامرگاب ، پایین مرگاب ، تلاوک ، استخرسر ، مجی ، پهندر ، شهر فریم (محمدآباد و قلقل سابق) ، واودره ، جعفرکلا ، کلامک ، مته کلا، خوش رودبار ، خوش نشان ، پایین سیاهدشت ، بالا سیاهدشت ، برارده ، ورمزآباد ، دینه سر، علی آباد ، انگفام ، سرکام ، مولا ، کرسب ، مسکوپا ، کرچا ، شلدره ، امامزاده علی (شلدره ) ، پارتکلا ، خرم آباد (دینه سر)،جعفرآباد ، دامادکلا ، دومیرکلا ، تلارم و پرکوه .
اقتباس از مقاله حسین برزگر ولیک‌چالی / مدرس دانشگاه و روزنامه‌نگار
